Hacımusalar veya Beyler Höyüğü olarak da adlandırılan Choma Antik Kenti, Antalya’nın Elmalı ilçe merkezinin 15 km. güneybatısında, Hacımusalar ile Beyler Köyleri arasında yer almaktadır. Helence’den gelen Choma kelimesi ‘tepe, yığın, tümsek’ anlamlarını taşır.
Tarihsel gelişimi ile ilgili kesin bilgilerin bulunmadığı Choma’da, 1994 yılında başlayan kazılar sırasında, M.Ö. 3000’li yıllara ait bulgulara rastlanmıştır. Bakır, Erken Tunç ve Demir Çağları ile Helenistik, Roma ve Bizans Dönemleri’ne ait tabakaların görüldüğü kentin, yoğun bir yerleşim yeri olarak kullanıldığı meydana çıkarılmıştır.
Deniz seviyesinden 1040 metre yükseklikteki, yuvarlak bir görünüme sahip, kenarları yüksek, ortası çukur olan höyüğün yamaçlarında, teraslar görülmektedir. Kentte, dağınık halde görülen Likya tipi lahitlere ve duvar parçalarına rastlanmaktadır. Doğu tarafta kerpiçten sur duvarı ile kuzey yamaçta kerpiç duvarı destekleyen kum taşından bir diğer sur kalıntısı, yerleşim bölgesinin iyi çevrelendiğini göstermektedir. Kentin ortasında, yapılışı üç evreye ayrılan ve M.S. 5. ve 11. yüzyıllar arasındaki zaman dilimine tarihlenen bir kilise bulunmaktadır.
Choma Antik Kenti’nde yapılan kazılar sırasında, insan figürlü, bitki ve geometrik motiflerin yer aldığı duvar resimleri ve mozaik tavanlar bulunmuştur. Ayinlerde kullanılan çanak ve çömlek gibi eşyaların ortaya çıkarılması ve Choma’nın, antik dönem piskopos listelerinde yer alıyor olması ise antik kentin zamanında önemli bir dini merkez olabileceğini kanıtlamaktadır.
